Marokkanen in Nederland: Een halve eeuw migratie en integratie

De lezing op 23 september van Nadia Bouras, getrouwd met een Brabander uit Veghel met Marokkaanse wortels, zal bij menig luisteraar de ogen openen en misschien zelfs het wereldbeeld een beetje kantelen. Nadia, geboren in de Pijp in Amsterdam waar op haar gedeelde meisjeskamer een poster hing van Ronald Koeman, Nadia, ooit fan van Céline Dion, die Nadia kent ook de worsteling van ‘de Brabo’, de wat schuchtere zuiderling zo u wilt. Die Nadia die niet kan en niet heen wil om haar eigen achtergrond, ervaringen en haar geloof.

We zullen luisteren naar krachtige vrouw die ferme uitspraken niet schuwt en die trots is op haar migratieachtergrond. In een artikel van 6 juni in het dagblad Trouw zegt ze hierover: ‘De twee werelden waar je uit komt, maken je tot wie je bent en zorgen ervoor dat je makkelijk tussen twee werelden kunt laveren. Omarm dat.’ Tegelijkertijd laat ze blijken dat ze niet de Marokkaanse gemeenschap vertegenwoordigt. ‘Ik koester dat we allemaal individuen zijn en wil me niet laten gijzelen in een groep.’

In hetzelfde artikel vertelt ze hoe groot de invloed van de aanslag op Twin Towers op haar persoonlijk was. Plotseling was ze ‘publiek eigendom’ en ervoer ze een andere toon, een van agressie en hardheid, met als gevolg dat ze zichzelf niet meer als moslim wilde profileren. Later besefte ze dat het juist goed is om zichtbaar te maken dat moslims ieder hun eigen geloofsbeleving ervaren. Net zoals zij worstelen ook veel andere moslims met hun geloof, blijkt uit haar teksten, vergelijkbaar zou je kunnen zeggen met andere religies en spirituele belevingen. Ze noemt zichzelf een seculiere moslim, analoog aan Job Cohen die zich een seculiere Jood noemt.

Nadia Bouras (Amsterdam, 1981) is als migratiehistoricus verbonden aan de Universiteit Leiden. Ze groeide op in een gastarbeidersgezin, studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit en verdedigde in 2012 haar proefschrift ‘Het land van herkomst’, over de vraag hoe de Marokkaanse gastarbeiders in Nederland integreerden en in hoeverre ze banden met Marokko bleven onderhouden. De afgelopen jaren doet ze vooral onderzoek naar de tweede generatie Marokkaanse Nederlanders. Samen met Hassnae Bouazza maakte ze ‘De klas van ’94’, een in 2019 uitgezonden documentaire over de Bouschraschool. Haar boek ‘Een klas apart. Biografie van een Arabische school in Amsterdam-Zuid’ (uitgeverij Boom) verschijnt door de coronacrisis niet in juni, maar in het najaar van 2021.